Kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

Bên cạnh các tác hại giống như thuốc lá điếu thông thường, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và shisha còn nguy cơ tiềm ẩn và phát sinh các tệ nạn xã hội, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe và lối sống của thanh thiếu niên, đồng thời gây ra các tác hại trước mắt và lâu dài về sức khỏe, kinh tế, xã

Theo thông tin từ Bộ Y tế, những năm gần đây, tại Việt Nam xuất hiện nhiều sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử (Electronic Nicotine Delivery - ENDs), thuốc lá nung nóng (Heated Tobacco Product - HTPs) và shisha. Các sản phẩm này hiện nay chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại thị trường trong nước, tuy nhiên việc mua bán, quảng cáo đang diễn ra phổ biến, đặc biệt trên môi trường mạng internet.

Các sản phẩm này được thiết kế đa dạng với nhiều kiểu dáng và nhiều hương vị rất hấp dẫn với giới trẻ. Điều này dẫn đến việc sử dụng thuốc lá điện tử đang có xu hướng gia tăng nhanh tại nước ta, đặc biệt trong lứa tuổi học sinh. Theo Điều tra năm 2019 của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh 15-17 tuổi tại Việt Nam là 2,6%. Điều tra tình hình sử dụng trong học sinh năm 2022 cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử độ tuổi 13-15 là 3,5%.

WHO cũng cho biết hiện có khoảng 20.000 loại hương liệu được sử dụng trong các sản phẩm thuốc lá điện tử, trong đó rất nhiều loại độc hại và chưa được đánh giá toàn diện về mức độ gây hại đối với sức khỏe. Thuốc lá điện tử có chứa nicotin là chất gây nghiện, gây các bệnh về tim mạch, hô hấp, tiêu hóa. Thành phần của dung dịch thuốc lá điện tử còn có glycerin, propylene glycol, có thể tạo thành propylene oxide, một chất gây ung thư khi được đun nóng và hóa hơi.

Qua phản ánh của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và phương tiện thông tin đại chúng cho thấy gần đây nhiều trường hợp các em học sinh phải cấp cứu vì bị ngộ độc nicotine và các dung dịch có trong sản phẩm thuốc lá này. Ngoài các tác hại giống như thuốc lá điếu thông thường, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng còn nguy cơ làm phát sinh các tệ nạn xã hội, nhất là sử dụng ma túy và các chất gây nghiện khác.

Tại Quảng Ninh, đầu tháng 5/2023, Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã tiếp nhận 2 trường hợp là học sinh V.B.N và N.T.Q (17 tuổi), cùng ở TP Hạ Long, nhập viện với biểu hiện thở nhanh, chóng mặt, buồn nôn. Qua khai thác thông tin, được biết trước khi vào viện khoảng 1 giờ, 2 bệnh nhân nói trên hút thuốc lá điện tử, sau đó thấy nôn nao, bủn rủn tay chân, hoa mắt chóng mặt và buồn nôn. Trước đó, Bệnh viện Đa khoa tỉnh và Bệnh viện Bãi Cháy tiếp nhận một số em học sinh sau khi hút thuốc lá điện tử đã nhập viện với các biểu hiện ngộ độc.

Để ngăn chặn tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha; kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, UBND tỉnh đã chỉ đạo Công an tỉnh phối hợp với Sở Công Thương, Hải quan và các cơ quan liên quan đẩy mạnh công tác chống buôn lậu thuốc lá, xử phạt nghiêm các hành vi vi phạm quy định về phòng chống tác hại của thuốc lá, các hành vi mua, bán, buôn lậu thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, chỉ đạo lực lượng công an các cấp tăng cường nắm tình hình, xử lý nghiêm đối với hành vi vi phạm pháp luật về phòng, chống tác hại của thuốc lá thuộc lĩnh vực được phân công phụ trách. Tăng cường thanh kiểm tra việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá trên địa bàn tỉnh.

Cùng với đó, tỉnh cũng yêu cầu Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao, Công an tỉnh, Cục Quản lý thị trường và các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp mua, bán, kinh doanh, quảng cáo, khuyến mãi các sản phẩm thuốc lá các loại thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha...) theo quy định của pháp luật hiện hành. Đặc biệt, Cục Quản lý thị trường và các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp mua, bán, kinh doanh sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha (các sản phẩm này hiện là những sản phẩm chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại Việt Nam).

Quảng Ninh cũng yêu cầu 100% các trường thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc trong khuôn viên trường học.