Khói thuốc vẫn bay

“Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe” - Câu nói đó có lẽ ai cũng biết. Thế nhưng mỗi năm vẫn có hàng triệu người trên toàn thế giới tử vong liên quan đến làn khói thuốc lá. Việt Nam cũng là một trong những quốc gia có tỷ lệ người hút và tử vong do thuốc lá cao, chính vì vậy mỗi chúng ta hãy hành động ngay từ bây giờ nói không với thuốc lá, vì một môi trường không khói thuốc, bảo vệ sức khỏe cho chính mình và cộng đồng.

Khói thuốc lá rất độc hại, ngoài nicotin chúng còn chứa 7.000 hóa chất khác, trong đó có những chất rất độc đối với cơ thể. Ít nhất có 69 chất có khả năng gây ung thư. Đặc biệt là các bệnh về phổi, ung thư phổi, phổi tắc nghẽn mạn tính, tim mạch… Ngoài ra, khói thuốc lá còn làm tăng nguy cơ mắc nhiều chứng bệnh khác cho người hút như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, phình động mạch chủ, ung thư cổ họng, miệng, bàng quang, dạ dày, thận…

Với những tác hại vô hình, khói thuốc lá cướp đi sinh mạng của 8 triệu người mỗi năm trên thế giới, trong đó có 1 triệu người vô tội bởi họ là những người hút thuốc lá thụ động. 90% trong số hơn 600.000 người mắc ung thư phổi hằng năm trên thế giới do hút thuốc lá. Hút thuốc còn là nguyên nhân của 75% các ca bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

Đối với Việt Nam, hiện có khoảng 15 triệu người đang hút thuốc lá và 30 triệu người hút thuốc lá thụ động. Ở nam giới, có khoảng 49% người trưởng thành hút thuốc. Gần 97% bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá. Ước tính mỗi năm có khoảng 40.000 người Việt Nam chết liên quan đến thuốc lá.

Một điều đáng lo ngại là khói thuốc không chỉ gây hại cho chính những người hút, mà còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng, lâu dài đến thế hệ tương lai. Bởi theo nghiên cứu thì hút thuốc lá thụ động là nguyên nhân gây các bệnh về phổi đối với trẻ em. Hút thuốc lá thụ động từ khi còn nhỏ làm các em có thể phải gánh chịu những hậu quả sức khỏe ở tuổi trưởng thành như bị tăng nguy cơ mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính do nhiễm trùng đường hô hấp dưới thường xuyên khi còn nhỏ. Theo Tổ chức Y tế thế giới, trên toàn cầu ước tính mỗi năm có tới 165.000 trẻ em chết trước 5 tuổi do nhiễm trùng đường hô hấp dưới vì hút thuốc thụ động.

Tác hại của khói thuốc lá với sức khỏe con người là vô cùng lớn, thế nhưng thực tế việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá cùng các nghị định, quy định liên quan ở nước ta vẫn chỉ ở mức là “tự giác” là chính.

Điển hình như Điều 11 của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá 2012, quy định địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà và trong phạm vi khuôn viên, gồm: Bệnh viện, trạm y tế; trường học; nơi chăm sóc, nuôi dưỡng vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em; khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao. Trong khi đó có 3 địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà, gồm: Cơ quan, công sở, nơi làm việc; trường cao đẳng, đại học, học viện; địa điểm công cộng…

Hay việc hút thuốc tại nơi cấm cũng có mức phạt rất rõ ràng: Hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm nêu trên bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000-300.000 đồng. Mức phạt này cũng được áp dụng đối với người bỏ mẩu, đầu thuốc lá không đúng nơi quy định khi hút thuốc lá tại những địa điểm được phép hút thuốc lá.

Và ngay cả những quy định về địa điểm bán thuốc, người bán thuốc, việc trưng bày, treo biển quảng cáo… cùng chế tài xử phạt cũng được quy định rất cụ thể. Thế nhưng điều đáng nói là luật, nghị định đã có nhưng lực lượng thực thi công vụ lại không được triển khai thực hiện, dẫn đến luật có cũng như không và khói thuốc vẫn cứ vô tư bay ở bất kỳ nơi nào.

Để giảm tác hại của khói thuốc lá thì việc cần làm ngay là các bộ, ngành, địa phương phải thực thi nghiêm túc, quyết liệt Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá và các nghị định liên quan. Cùng với đó là tích cực tuyên truyền, vận động, kêu gọi mọi người bỏ thuốc lá, xây dựng cuộc sống không khói thuốc để bảo vệ sức khỏe cho chính mình, gia đình, cộng đồng. Và ở mỗi gia đình, người lớn hãy gương mẫu không hút thuốc để bảo vệ chính con cái, người thân của mình.

Thái Bình