Iran cho phép thanh sát viên hạt nhân IAEA trở lại

Ngày 27/8, Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi cho biết Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao nước này đã phê chuẩn việc cho phép các thanh sát viên của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) trở lại nước này.

Theo hãng thông tấn nhà nước IRNA, ông Araqchi thông báo các thanh sát viên sẽ giám sát quá trình thay nhiên liệu tại nhà máy điện hạt nhân Bushehr, đồng thời phủ nhận thông tin Tehran và IAEA đã đạt được khuôn khổ hợp tác mới, khẳng định hiện chưa có văn bản nào được thống nhất.

Trước đó, Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi xác nhận nhóm thanh sát viên đầu tiên đã trở lại Iran, sau khi nước này đình chỉ hợp tác hồi tháng 7, sau loạt vụ tấn công của Israel và Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân Iran. Tehran khi đó cáo buộc IAEA “thiên vị phương Tây” và yêu cầu mọi chuyến thanh sát phải được Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao phê chuẩn.

Trong một tuyên bố, Nga đã hoan nghênh động thái trên của Iran. Đại diện thường trực của Nga tại các tổ chức quốc tế ở Vienna, ông Mikhail Ulyanov, viết trên Telegram rằng việc IAEA nối lại hoạt động tại nhà máy Bushehr một lần nữa cho thấy Iran "là đối tác có trách nhiệm", ngay cả sau các cuộc tấn công quân sự nhằm vào những cơ sở hạt nhân dân sự, đặt dưới sự giám sát của IAEA.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh Anh, Pháp và Đức (E3) đang cân nhắc kích hoạt cơ chế “snapback”, tái áp đặt các biện pháp trừng phạt của Liên hợp quốc (LHQ) đối với Iran. Giới ngoại giao châu Âu cho biết quyết định có thể được đưa ra ngay trong tuần này nếu Tehran không cam kết đầy đủ về chương trình hạt nhân.

Bộ Ngoại giao Mỹ cùng ngày cũng thông báo Ngoại trưởng Marco Rubio đã thảo luận với những người đồng cấp Pháp, Đức và Anh, tái khẳng định lập trường rằng Iran không được phép sở hữu vũ khí hạt nhân.

Trong khi phương Tây cáo buộc Iran mở rộng chương trình hạt nhân vượt quá nhu cầu dân sự, Tehran nhiều lần khẳng định chương trình chỉ phục vụ mục đích hòa bình, đồng thời cảnh báo sẽ đáp trả mạnh mẽ nếu các biện pháp trừng phạt của LHQ được tái áp đặt./.