Cải tiến quy trình

Bộ Tài nguyên - Môi trường đang soạn thảo Nghị định quy định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Trả lời câu hỏi của báo chí về việc bồi thường cho người dân bị thu hồi đất có gì khác trước, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường Phạm Khôi Nguyên cho biết: Trong nghị định sửa đổi lần này sẽ có quy định về việc phải lo tái định cư trước khi có quyết định thu hồi đất, thay vì cách làm thu hồi đất xong mới lo đến tái định cư như hiện nay.

Ai cũng biết, phải lo đất tái định cư thì việc thi hành quyết định thu hồi đất mới khả thi, nhưng trên thực tế thì không phải dự án nào cũng làm được việc này, bởi chưa có quy định cụ thể. Tình trạng có quyết định thu hồi đất rồi mà chưa giải phóng được mặt bằng, hoặc giải phóng và bàn giao một phần mặt bằng làm cho chủ đầu tư và nhà thi công các công trình, dự án vào thế “lưỡng nan”, không thể tiếp tục triển khai cũng không thể hủy bỏ, gây khó khăn, thiệt hại cho người dân, doanh nghiệp và cả chính quyền.

Chúng tôi từng chứng kiến một vị đại diện Ngân hàng Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JBIC) tại Việt Nam cùng cán bộ PMU18 kiểm tra công tác giải phóng mặt bằng xây dựng cầu Bãi Cháy. Qua vụ việc, chúng tôi mới vỡ ra một điều, với người Nhật thì mối quan tâm, xem xét đầu tiên là việc khu đất dành cho tái định cư, rồi mới tìm hiểu việc giải phóng mặt bằng thực địa ra sao.

Qua thực tế quá lâu chúng ta mới xác định cái gì trước, cái gì sau giữa tái định cư và thu hồi đất.

UBND tỉnh Quảng Ninh cũng chỉ bằng biện pháp hoán đổi sau thành trước mà có hiệu quả thiết thực trong việc giải quyết các văn bản. Đó là các chuyên viên UBND tỉnh phải nghiên cứu, tham mưu đề xuất các văn bản trước khi trình lãnh đạo UBND tỉnh, thay vì lãnh đạo phê chủ trương rồi chuyên viên theo đó thực hiện như trước đây. Cách làm này đã giải quyết nhanh các văn bản, tăng cường tính chủ động, phát huy năng lực, trách nhiệm của chuyên viên.

Cải cách thủ tục hành chính, cùng với chỉnh sửa, bổ sung quy định cũ hay đề ra những quy định mới, thì chúng ta cũng cần xem xét lại tính hợp lý của quy trình, như việc cải tiến đổi việc làm sau thành việc làm trước như trên.