Bộ GD&ĐT giải thích về quy đổi điểm trúng tuyển đại học 2025

Sau khi Bộ GD&ĐT công bố hướng dẫn quy đổi điểm tương đương giữa các phương thức xét tuyển trong tuyển sinh đại học 2025, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học đã có những giải thích cụ thể về vấn đề này.

Cơ sở đào tạo cân nhắc khi chọn phương thức xét tuyển

Theo ông Nguyễn Anh Dũng - Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học (Bộ GD&ĐT), việc lựa chọn các phương thức xét tuyển là quyền của mỗi cơ sở đào tạo. Tuy nhiên, các trường phải có trách nhiệm giải trình lý do lựa chọn các phương thức khác nhau cho cùng một ngành, nhóm ngành đào tạo, và phải đảm bảo tương quan giữa các phương thức này. Tương tự, khi một cơ sở đào tạo chọn nhiều tổ hợp xét tuyển khác nhau cho cùng một ngành, cần đảm bảo khả năng đánh giá năng lực tương đương cho các thí sinh.

Chính vì vậy, Quy chế tuyển sinh yêu cầu các cơ sở đào tạo phải xây dựng quy tắc quy đổi tương đương để xác định điểm trúng tuyển hợp lý theo từng phương thức, tổ hợp xét tuyển. Điều này nhằm tránh tình trạng điểm trúng tuyển phụ thuộc hoàn toàn vào chỉ tiêu phân bổ cho từng phương thức, tổ hợp xét tuyển như các năm trước.

Khung quy đổi của Bộ GD&ĐT: Hướng dẫn thống nhất, không phải tự quy đổi

Ông Dũng cho biết, khung quy đổi mà Bộ GD&ĐT đưa ra là để hướng dẫn và hỗ trợ các cơ sở đào tạo xây dựng quy tắc quy đổi một cách thuận tiện, phù hợp với đặc điểm của từng ngành đào tạo. Đồng thời, khung này cũng đảm bảo cách tiếp cận thống nhất trong toàn hệ thống, chứ không phải để thí sinh tự quy đổi điểm của mình.

Bộ GD&ĐT cũng yêu cầu các cơ sở tổ chức bài thi riêng phải tham gia cụ thể hóa các khung quy đổi này, phù hợp với đặc điểm của từng bài thi và kết quả thi năm 2025.

Quy đổi điểm dựa trên căn cứ khoa học và thực tiễn

Do đặc điểm và tính chất khác nhau của các bài thi, việc đưa ra khung quy đổi chung đòi hỏi phải xem xét nhiều yếu tố về khoa học và thực tiễn, cùng khả năng áp dụng. Ông Nguyễn Anh Dũng chia sẻ, Bộ GD&ĐT đã thành lập Tổ chuyên gia tư vấn, bao gồm các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước về giáo dục, khảo thí, toán và thống kê, cùng những người có kinh nghiệm trực tiếp làm công tác tuyển sinh đại học nhiều năm.

Tổ chuyên gia đã nghiên cứu sâu rộng kinh nghiệm quốc tế, các mô hình phân tích, thống kê, và các công trình nghiên cứu liên quan để xây dựng báo cáo tư vấn. Trên cơ sở đó, phương pháp bách phân vị được đánh giá là phù hợp nhất hiện nay để quy đổi tương đương điểm trúng tuyển khi sử dụng nhiều loại điểm thi cho cùng một ngành, nhóm ngành đào tạo.

Hướng dẫn của Bộ GD&ĐT đã đưa ra khung quy đổi tương đương, bao gồm việc quy đổi giữa điểm trúng tuyển theo kết quả các bài thi riêng trong từng khoảng điểm về điểm trúng tuyển tương đương theo kết quả thi tốt nghiệp THPT.

Hướng dẫn cụ thể về điểm học bạ và tránh bất công bằng

Đối với điểm học bạ, Bộ GD&ĐT sẽ công bố số liệu thống kê về tương quan giữa điểm trung bình các môn học ở bậc THPT với điểm thi tốt nghiệp THPT. Ví dụ, Bộ sẽ cung cấp dữ liệu về chênh lệch điểm giữa điểm tổng kết 3 năm THPT và điểm thi tốt nghiệp THPT của các môn học.

Các cơ sở đào tạo sẽ căn cứ vào số liệu thống kê của các môn học, kết hợp với dữ liệu riêng của mình (như tương quan giữa kết quả học tập với điểm đầu vào của người học được tuyển theo các phương thức khác nhau ở các năm trước) để xác định chênh lệch điểm trúng tuyển theo từng tổ hợp và phạm vi điểm. Ví dụ, điểm trúng tuyển tổ hợp A00 theo học bạ có thể cao hơn điểm trúng tuyển thi tốt nghiệp THPT từ 1 đến 1,5 điểm, tùy theo điểm trúng tuyển của ngành đó.

Trước ý kiến cho rằng việc xây dựng khung quy đổi chung không có ý nghĩa với xét học bạ THPT và có thể dẫn đến mỗi trường quy đổi một cách riêng, tạo ra bất công bằng, ông Nguyễn Anh Dũng nhấn mạnh rằng việc lựa chọn sử dụng kết quả học tập THPT là quyền quyết định của cơ sở đào tạo. Vì thế, các trường phải giải trình và chịu trách nhiệm về lựa chọn của mình.

Bộ GD&ĐT không khuyến khích các trường, ngành có mức độ cạnh tranh cao sử dụng kết quả học tập THPT làm tiêu chí chủ yếu, và cũng không đưa ra khung quy đổi giữa điểm học bạ với điểm thi tốt nghiệp THPT. Ông Dũng giải thích, do có sự khác biệt trong thang đánh giá giữa các trường phổ thông và các địa phương, ngay cả khi một ngành chỉ sử dụng điểm học bạ và có một điểm chuẩn chung, cũng khó đảm bảo sự công bằng tuyệt đối.

Việc Bộ yêu cầu các cơ sở đào tạo phải quy đổi tương đương các điểm trúng tuyển sẽ bộc lộ những hạn chế của việc lựa chọn các phương thức xét tuyển không phù hợp, không đảm bảo công bằng. Qua đó, các cơ sở đào tạo phải cân nhắc khi chọn các phương thức xét tuyển khác nhau mà việc xác định quy tắc quy đổi tương đương thiếu căn cứ.

Bộ GD&ĐT sẽ công bố các số liệu thống kê tương quan giữa điểm trung bình các môn học ở THPT với điểm các môn thi tốt nghiệp THPT để các cơ sở đào tạo nghiên cứu, xây dựng và chịu trách nhiệm về quy tắc quy đổi của mình. Do đó, việc Bộ không đưa ra khung quy đổi chung cho học bạ sẽ dần thiết lập sự minh bạch và công bằng trong toàn hệ thống, thay vì tạo thêm bất công bằng.

Quy tắc quy đổi cần dựa trên yêu cầu đầu vào thực chất

Hiện nay, một số trường đại học đã công bố công thức quy đổi điểm xét tuyển về chung một thang điểm. Ông Nguyễn Anh Dũng khẳng định Bộ đã ban hành hướng dẫn làm căn cứ để các trường xây dựng quy tắc quy đổi. Trường hợp nào bất hợp lý, chưa phù hợp với hướng dẫn, các trường sẽ phải điều chỉnh lại.

Quy tắc quy đổi tương đương điểm trúng tuyển áp dụng cho các thí sinh cùng một chương trình, ngành, nhóm ngành đào tạo tại một cơ sở đào tạo. Một trong các nguyên tắc xây dựng quy tắc quy đổi là phải dựa trên yêu cầu đầu vào thực chất. Các cơ sở đào tạo khác nhau sẽ có yêu cầu khác nhau đối với kiến thức nền tảng, cốt lõi của ngành học và có thể có nguồn tuyển khác nhau. Do vậy, một cơ sở đào tạo có thể đánh giá cao hơn hoặc đưa ra yêu cầu cao hơn đối với một loại điểm so với cơ sở đào tạo khác.

Điều quan trọng là sự công bằng trong xét tuyển là việc các thí sinh dự tuyển vào cùng một ngành, nhóm ngành của một cơ sở đào tạo được đối xử công bằng, đảm bảo điểm trúng tuyển giữa các phương thức khác nhau là tương đương, không liên quan tới việc quy đổi điểm khác nhau giữa các trường.