Chủ động có phương án ứng phó hiệu quả bão số 3 sắp đổ bộ

Sáng 20/7, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp trực tiếp kết hợp trực tuyến với các điểm cầu tại trụ sở Ủy ban nhân dân các tỉnh miền bắc, Bắc Trung Bộ và hơn 1.700 xã, phường về công tác chủ động ứng phó cơn bão số 3 (bão Wipha).

Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị các cơ quan chuyên môn đánh giá chính xác về quy mô, cường độ, phạm vi ảnh hưởng của bão. Hiện nay, theo nhận định, bão có thể ảnh hưởng tới khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, phạm vi ảnh hưởng rất lớn, trải dài từ Quảng Ninh đến Quảng Ngãi, thậm chí còn rộng hơn do tác động của hoàn lưu sau bão. Trước diễn biến cấp bách của bão số 3, cần huy động đầy đủ lực lượng Trung ương và địa phương, thống nhất hành động khẩn cấp ngay sau cuộc họp để kịp thời phòng, tránh và ứng phó hiệu quả với bão.

Phó Thủ tướng lưu ý, sau khi kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp, các tỉnh, thành phố cần rà soát và đánh giá thực chất mức độ sẵn sàng ứng phó thiên tai, đặc biệt là trước cơn bão sắp tới, nhằm bảo đảm bộ máy sau sáp nhập hoạt động hiệu quả, đồng bộ trên mọi lĩnh vực, trong đó có công tác phòng, chống lụt bão.

"Chúng ta cần tận dụng cuộc họp liên ngành và tình huống ứng phó bão số 3 để đánh giá, kiện toàn tổ chức bộ máy chỉ đạo phòng thủ dân sự ở cả Trung ương và địa phương, bảo đảm phân công rõ ràng, phối hợp hiệu quả giữa các lực lượng trong triển khai nhiệm vụ", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo báo cáo của Trung tâm Dự báo khí tượng Thủy văn quốc gia, hồi 9 giờ sáng 20/7, bão số 3 cách Quảng Ninh-Hải Phòng khoảng 670km về phía đông, mạnh cấp 11. Bão số 3 đang di chuyển nhanh, trung bình 20km/giờ, hoàn lưu lệch về phía nam và phía tây. Mưa lớn xảy ra trên đất liền ngay khi bão mới vào vịnh Bắc Bộ. Dự báo, chiều 21/7 bão đi vào vịnh Bắc Bộ với cường độ cấp 10-11, giật cấp 14. Đổ bộ vào đất liền Bắc Bộ đến Nghệ An trong ngày 22/7/2025.

Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự, Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn, Bộ đội Biên phòng các địa phương đã thông báo, kiểm đếm, hướng dẫn cho 54.300 phương tiện/227.194 người biết diễn biến, hướng đi của bão để chủ động phòng tránh. Tổng diện tích nuôi thủy sản tại các tỉnh, thành phố ven biển từ Quảng Ninh đến Nghệ An có nguy cơ bị ảnh hưởng của bão và mưa lũ là 148.834ha (55.204ha nuôi tôm nước lợ, 21.735ha nuôi nhuyễn thể, 72.836ha nuôi thủy sản nước ngọt); 20.154 lồng bè; 3.743 chòi canh nuôi trồng thủy sản.

Các hồ Sơn La, Hòa Bình, Tuyên Quang, Thác Bà đang thấp hơn mực nước cao nhất trước lũ chính vụ. Lượng nước trữ trong các hồ chứa thủy lợi ở khu vực Bắc Bộ đến Hà Tĩnh trung bình đạt khoảng từ 55-87% dung tích thiết kế. Hệ thống đê biển, đê cửa sông các tỉnh ven biển từ Quảng Ninh đến Thanh Hóa còn tồn tại 20 trọng điểm đê điều xung yếu và 7 công trình đang thi công.

Phó Cục trưởng Cục Khí tượng thủy văn Hoàng Đức Cường cho biết, từ khoảng ngày 20-21/7, các đặc khu Bạch Long Vĩ, Cô Tô, Cát Hải... có khả năng chịu ảnh hưởng lớn của gió mạnh cấp 10-11, giật cấp 13-14, sóng biển cao 3-5m do bão số 3.

Từ khoảng tối 21/7 vùng biển ven bờ khu vực từ Quảng Ninh-Thanh Hóa có gió mạnh cấp 7-9, sóng biển cao 3-5m. Sóng lớn kết hợp triều cường ở mức cao có thể gây ngập úng những khu vực trũng, thấp tại ven biển Quảng Ninh-Hải Phòng, đặc biệt vào thời điểm trưa và chiều các ngày 21-23/7.

Do phạm vi ảnh hưởng của bão số 3 rộng, lệch Tây và Nam, hầu khắp khu vực phía Đông Bắc Bộ, một số nơi ở phía Tây Bắc Bộ, các tỉnh Bắc Trung Bộ. Chịu ảnh hưởng trực tiếp gồm các tỉnh Quảng Ninh, Hải Phòng, ven biển tỉnh Hưng Yên, Ninh Bình, Thanh Hóa được dự báo chịu tác động của bão mạnh nhất. Từ tối và đêm 21/7, trên đất liền ven biển Quảng Ninh đến Thanh Hóa có gió mạnh dần lên cấp 7-9, giật cấp 10-11; sâu hơn trong đất liền gió mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9; vùng gần tâm bão cấp 10-11, giật cấp 14.

Cục Khí tượng Thủy văn kiến nghị các tỉnh ven biển Bắc bộ cấm biển từ 10 giờ ngày 21/7, khu vực Bắc Trung Bộ từ14 giờ ngày 21/7; đêm 21/7, rạng sáng 22/7 cần hoàn thành các biện pháp phòng, chống bão ở khu vực lồng bè nuôi trồng thủy sản.

Dự báo bão số 3 sẽ gây ra đợt mưa lớn diện rộng ở Bắc Bộ và các tỉnh Thanh Hóa-Hà Tĩnh từ ngày 21/7. Trong đó ở khu Đông Bắc và đồng bằng Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An, thời gian mưa từ ngày 21-23/7, lượng mưa 200- 350mm, có nơi trên 600mm, các nơi khác 100-200mm; có thể xảy ra mưa cường suất lớn, 150-200mm/3 giờ. Từ ngày 21-24/7, trên các sông ở Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An có khả năng xuất hiện 1 đợt lũ, biên độ lũ lên từ 3–6m; cảnh báo ngập lụt vùng trũng thấp ven sông, đô thị, khu vực tập trung dân.

Trung tâm Dự báo khí tượng Thủy văn quốc gia đã tăng cường ban hành bản tin nhanh về bão số 3 lên 1 giờ/lần từ 6 giờ ngày 20/7/2025.

Ngoài duy trì hệ thống giám sát thường xuyên, Cục Khí tượng Thủy văn sẽ tăng cường quan trắc 30 phút/lần với các trạm đảo thuộc khu vực Vịnh Bắc Bộ từ khoảng chiều 20/7; tăng cường quan trắc 30 phút/lần với các trạm ven biển và trên đất liền ở Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh từ khoảng chiều 21/7; tăng cường các trạm đo di động khu vực Quảng Ninh, Hải Phòng, Hưng Yên; trang bị điện thoại vệ tinh cho một số trạm khí tượng thủy văn trọng điểm để bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt trong tình huống mạng lưới viễn thông thông thường bị ảnh hưởng, gián đoạn.

Thảo luận tại cuộc họp, Thượng tướng Phùng Sĩ Tấn, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam cho biết, lực lượng quân đội đã chủ động, triển khai đồng bộ, sẵn sàng lực lượng, phương tiện và tổ chức chỉ huy từ Trung ương đến địa phương để ứng phó kịp thời với bão số 3.

Đồng thời, Thượng tướng Phùng Sĩ Tấn đề nghị các địa phương khẩn trương kiện toàn Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự theo Luật Phòng thủ dân sự năm 2023 và Nghị định quy định chi tiết Luật Phòng thủ dân sự năm 2023 nhằm nâng cao hiệu quả chỉ đạo, hiệp đồng, thông tin liên lạc và xử lý tình huống nhanh, chính xác, đặc biệt trong bối cảnh thời tiết cực đoan ngày càng phức tạp.

Đồng tình với ý kiến này, Trung tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Công an cho rằng cơ chế lãnh đạo, chỉ huy trong phòng, chống thiên tai phải thực hiện theo phương châm "một người chỉ huy thống nhất tại chỗ", các lực lượng làm nhiệm vụ kể cả từ Trung ương tăng cường cũng phải đặt dưới sự điều hành trực tiếp của chính quyền địa phương. Bộ Công an luôn sẵn sàng lực lượng, phương tiện, phương án để tham gia phòng, chống thiên tai, lụt bão khi có lệnh điều động của cấp ủy, chính quyền địa phương.

Thứ trưởng Thường trực Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu là bảo đảm an toàn cho khách du lịch, người dân, tài sản và hệ thống thiết chế văn hóa-thể thao, di tích lịch sử. Các địa phương được đề nghị chủ động xem xét hoãn hoặc hủy các hoạt động văn hóa, vui chơi giải trí tập trung đông người. Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về tình hình bão và biện pháp ứng phó thông qua các cơ quan báo chí và hệ thống truyền thanh cơ sở, phát huy vai trò của loa phường, xã trong truyền thông đến người dân.

Báo cáo Phó Thủ tướng, lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa cho biết, địa phương đã huy động các đoàn công tác xuống cơ sở, sẵn sàng phương án di dời gần 170.000 dân khi có báo động đỏ, thành lập 166 tổ xung kích tại 166 xã, kiểm soát chặt chẽ tàu thuyền và vùng nuôi trồng thủy sản. Hệ thống hồ đập, ngầm tràn, thiết bị cứu hộ đã được rà soát, bố trí theo từng cung chặng. Nghệ An đã kiểm soát toàn bộ tàu thuyền trên biển, bảo đảm an toàn 1.061 hồ đập, chuẩn bị phương án phòng sạt lở ở vùng núi và bảo đảm thông tin thông suốt tại 121 xã.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình Phạm Quang Ngọc cho biết, các xã đã lên phương án di dời người dân khỏi khu vực nguy hiểm, huy động lực lượng tại chỗ sẵn sàng hỗ trợ các xã có nguy cơ cao. Công tác kiểm tra, rà soát các công trình xung yếu, trạm điện, khu vực có nguy cơ mất an toàn được triển khai đồng bộ.

Tại Quảng Ninh, tỉnh đã ban hành lệnh cấm biển từ 11 giờ ngày 20/7, yêu cầu các tàu thuyền, tàu du lịch khẩn trương vào nơi tránh trú an toàn. Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã phân công các đồng chí lãnh đạo tỉnh trực tiếp xuống các địa bàn xung yếu. Địa phương đặc biệt lưu ý công tác bảo đảm an toàn cho khách du lịch, khu nuôi trồng và khai thác thủy sản, khu vực sông suối và các mỏ than.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà ghi nhận và đánh giá cao tinh thần chủ động, quyết liệt, thực chất, sát cơ sở của các địa phương, đặc biệt là việc tổ chức điều hành theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm tính mạng và tài sản nhân dân trong mọi tình huống thiên tai.

Phó Thủ tướng lưu ý các địa phương tiếp tục rà soát kỹ các khu vực có nguy cơ cao, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người dân và lực lượng tham gia cứu hộ, cứu nạn; đồng thời duy trì chế độ trực ban, thông tin thông suốt, sẵn sàng phương án xử lý mọi tình huống bất thường có thể xảy ra.

Đại diện các tập đoàn Viettel, VNPT, Tổng công ty Điện lực đã báo cáo công tác chuẩn bị, bảo đảm thông tin liên lạc, điện lực và an toàn công trình trong bối cảnh bão số 3 đang tiến gần.

Viettel cho biết đã hoàn thành 50% kế hoạch củng cố hạ tầng mạng lưới phòng, chống thiên tai, đặc biệt triển khai kết nối vệ tinh dự phòng tại các đảo và vùng ven biển để bảo đảm duy trì thông tin chỉ đạo, kể cả khi hạ tầng cáp quang bị ảnh hưởng.

VNPT thông tin đã gia cố hạ tầng viễn thông, sẵn sàng phương án chia sẻ mạng kết nối giữa ba nhà mạng để duy trì phủ sóng. Hơn 100 trạm phát vệ tinh và xe phát sóng lưu động cũng đã được bố trí sẵn sàng hỗ trợ khu vực bị cô lập.

Ngành điện lực khẳng định đã tuân thủ các quy trình xả lũ, vận hành hồ chứa, xử lý nhanh các sự cố. Các công trình trọng điểm như đường dây 500kV được kiểm tra, chằng chống lán trại, vật tư, bảo đảm không để xảy ra thiệt hại.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ, bão số 3 rất mạnh, diễn biến phức tạp, tốc độ di chuyển nhanh, nhưng lại có thời gian dừng lâu ở gần đất liền càng làm tăng nguy cơ thiệt hại khi đổ bộ vào đất liền. Do đó, các cơ quan chuyên môn phải thông tin đầy đủ, chính xác, đánh giá đúng tính chất phức tạp, nguy hiểm của bão, tránh tâm lý chủ quan trong công tác phòng, chống. Các bộ, ngành, địa phương phải duy trì chế độ trực 24/24 giờ, căn cứ vào các bản tin cập nhật liên tục của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia để chỉ đạo điều hành kịp thời.

Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương rà soát ngay khu vực trọng điểm có nguy cơ ảnh hưởng của bão, sớm cập nhật, điều chỉnh phương án ứng phó. Đặc biệt, cần xác định rõ khu vực đặc biệt xung yếu, những công trình có nguy cơ cao, dựa trên bản đồ cảnh báo sạt lở, lũ ống, lũ quét. Đồng thời, khẩn trương kiện toàn Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự cấp tỉnh, phân công từng thành viên phụ trách khu vực xung yếu. Mô hình tổ chức ở một số địa phương như Thanh Hóa, Ninh Bình... được đánh giá tốt khi xác định rõ địa bàn trọng điểm cấp xã, liên kết giữa các xã để điều phối nhân lực, vật tư hợp lý.

Tại Trung ương, Phó Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Quốc phòng và các cơ quan truyền thông cập nhật liên tục thông tin cảnh báo vùng nguy hiểm trên biển, đặc biệt là khu vực tàu thuyền hoạt động, bảo đảm thông tin kịp thời để ngư dân di chuyển đến nơi an toàn; kiểm tra hệ thống đê điều tại các khu vực trọng yếu như Ninh Bình, Thanh Hóa, Nam Định - nơi có nhiều tuyến đê chưa hoàn thành, cần tu bổ, sửa chữa gấp. Các đài khí tượng thủy văn khu vực phải dự báo cụ thể khu vực chịu ảnh hưởng của triều cường; cảnh báo khu vực có mưa lớn, nguy cơ ngập úng, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất cao (đặc biệt là phía tây Thanh Hóa, bắc Nghệ An), làm căn cứ để địa phương xác định cụ thể trên bản đồ hiện trạng, chủ động phương án sơ tán dân ra khỏi vùng nguy hiểm.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, công tác dự báo phải luôn sẵn sàng, chủ động trên cơ sở khoa học, tuyệt đối không chủ quan. Cục Khí tượng Thủy văn chỉ đạo các đài khu vực công bố đầy đủ số liệu dự báo, phối hợp với địa phương để chủ động tổ chức thực hiện hiệu quả các biện pháp phòng, chống bão số 3.

"Ngoài việc đưa ra các số liệu chuyên môn và thuật ngữ kỹ thuật, cần diễn giải rõ ràng, dễ hiểu để người dân nắm được cụ thể. Nếu gió mạnh đến mức nào thì cây có thể đổ, mái nhà cấp bốn có thể bị tốc mái, người ra đường có thể bị gió cuốn, phương tiện giao thông có thể bị thổi bay... có như vậy người dân mới hình dung rõ mức độ nguy hiểm để chủ động phòng tránh", Phó Thủ tướng lưu ý.

Tại các vùng nuôi trồng thủy sản, nhà bè đơn sơ, Phó Thủ tướng chỉ đạo các địa phương tính toán kỹ lưỡng phương án cưỡng chế sơ tán nếu cần thiết, bảo vệ tính mạng người dân là ưu tiên hàng đầu. Cấp ủy, chính quyền xã phải chịu trách nhiệm nếu không thực hiện nghiêm yêu cầu và để xảy ra thiệt hại về người, tài sản.

Về tổ chức chỉ huy, Phó Thủ tướng nhấn mạnh vai trò công tác điều hành tại chỗ thông qua cơ chế rõ ràng, linh hoạt của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự cấp xã, tỉnh. Những khu vực vượt quá khả năng, địa phương cần chủ động báo cáo sớm, đầy đủ, trung thực về thực trạng đê điều, vật tư, lực lượng, cơ sở hạ tầng để có phương án điều phối từ Trung ương.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ, các doanh nghiệp viễn thông (Viettel, VNPT...) khẩn trương kiểm tra kết nối hệ thống thông tin tại các khu vực nguy cơ cô lập cao như các đảo, miền núi, vùng sâu, vùng xa… không để lặp lại tình trạng mất liên lạc hay đứt gãy thông tin chỉ đạo như trong các tình huống thiên tai trước đây, đặc biệt tại các khu vực miền núi Nghệ An, Thanh Hóa và vùng ven biển.

Phó Thủ tướng lưu ý, dù bão chưa đổ bộ, nhưng trong ngày hôm qua, đặc biệt tại Quảng Ninh và nhiều tỉnh, thành phố miền bắc, trong đó có Hà Nội, thời tiết cực đoan đã gây ra mưa dông, lốc xoáy, để lại nhiều thiệt hại nặng nề, điển hình là tại Quảng Ninh. Tại cuộc họp, một lần nữa, Phó Thủ tướng gửi lời thăm hỏi, động viên, chia buồn sâu sắc tới các nạn nhân đang điều trị; người đã thiệt mạng cũng như thân nhân, gia đình các nạn nhân.